Stel dat…

In mijn mailbox zit een bericht van Ketill Bjorn Trygvasson. Omdat zijn IJslandse voornaam voor de meeste mensen onuitspreekbaar is, laat hij zich doorgaans KB noemen. KB heeft een mooie carrière opgebouwd bij een wereldwijd expeditiebedrijf. Hij woont in Hamburg met zijn vrouw en vier kinderen, en hij reist de wereld rond in business class. Die job van Senior Vice President verlaat hij nu omdat hij een ander leven wil. Om uit te vinden welk leven dat zal zijn, heeft hij een ‘life couch’ onder de arm genomen, en hij wil weten wat ik daarvan denk. Die ‘couch’ is waarschijnlijk een tikfout, of misschien zelfs een ‘freudian slip’. Hij stelt zich wellicht onbewust voor dat hij op een canapé gaat liggen en met zijn ‘coach’ gaat overleggen hoe de rest van zijn bestaan op aarde eruit gaat zien.

Zo’n coaching kan wel degelijk zinvol zijn. Dat doet me onwillekeurig aan Douwe denken. De meest heilzame coaching die ik ooit gekregen heb, was deze: ik moest een zeer moeilijk consultingproject uitwerken en opleveren en ik vreesde echt dat ik het niet aankon. Ik ging naar mijn toenmalige baas, Douwe, een nogal directe Hollander. Ik wilde hem deelgenoot maken van mijn probleem en hem vragen de zaak over te nemen. Een wat slinkse poging tot ‘upward delegating’, dat geef ik toe.

Het gesprek ging ongeveer als volgt:



‘Douwe, ik zie het niet zitten om dat project voor NewCo te doen.’

‘Hoe bedoel je, Jan?’

‘Het is te moeilijk, en te zwaar; er zitten te veel risico’s aan vast voor ons.’

‘Ach zo. Stel dat je het project in de soep draait, Jan, wat gebeurt er dan?’

‘Ja, dan is die klant heel ontevreden.’

‘OK, stel dat die klant heel ontevreden is, wat gebeurt er dan?’

‘Ja, dan verliezen we zijn business.’

‘OK, stel dat we zijn business verliezen, wat gebeurt er dan?’

‘Ja, dan zijn we omzet kwijt, en dat is niet goed voor onze resultaten.’

‘OK, stel dat we slechte resultaten hebben, wat gebeurt er dan?’

‘Ja, dan gaat de zaak op de fles, en moet ik ander werk gaan zoeken.’

‘OK, stel dat je ander werk moet gaan zoeken, hoe erg is dat?’
Euh, wel,…’

‘Hoe oud ben je nu, Jan?’
‘Euh, 32.’

‘Je vindt meteen ander werk, misschien zelfs leuker en beter betaald werk. Je hoeft je toch geen zorgen te maken. Begrijp je?’

‘Euh, ja zeker.
Doe dat project maar. Je kan het. Remember Jan, als je denkt dat je er bent, dan ben je er geweest.’

‘Dat gevaar is niet zo groot, Douwe.’

‘Ga nu maar het script van die training schrijven en dan overlopen we het straks samen. OK?’



Ik vond dat een briljante aanpak.

Met de ‘stel dat-truuk’ hielp hij mij om het probleem op een andere manier te bekijken. Op een heel eigenzinnige manier wees hij mij op mijn verantwoordelijkheid én hielp hij mij alles te relativeren. Weg met de schrik en het project is zeer goed verlopen. (Later ben ik erachter gekomen waar Douwe zijn mosterd vandaan haalde. Op pagina 54 van het populaire standaardwerk over cognitieve gedragstherapie van David Burns, Feeling good. The new mood therapy, staat bijna identiek dezelfde dialoog, dit keer tussen een therapeut en een student die doodgaat van faalangst.)

Hiermee is maar weer eens bevestigd dat consultants beter goeie dingen stelen dan zelf iets slechts uit te vinden. Douwe was de man van instant slogans als ‘kom je met een oplossing of ben je onderdeel van het probleem’, en ‘activiteit is geen effectiviteit’, en ‘als je denkt dat je er bent, dan ben je er geweest’.

Straffe gast, die Douwe (Als Nederlander snapte hij echt niet wat wij daarmee bedoelen, met die uitdrukking ‘straffe gast’. Ik zei dat hij het als een compliment moest opvatten en vertaalde het als ‘potige kerel’. Zo zag hij zichzelf wel.)
Ik wens KB een gelijkaardige coaching toe en een gelukkig(er) leven.